Page 169 - Αντικρίζοντας την Ελευθερία!
P. 169
ΑΙΘΟΥΣΑ ΤΩΝ ΤΡΟΠΑΙΩΝ
IΙ.1.6
Αμβρόσιος Φραντζής
Επιτομή της ιστορίας της αναγεννηθείσης Ελλάδος, τόμ. Α ́
Αθήνα: Εκ της Τυπογραφίας Η Βιτώρια του Κωνστ. Καστόρχη και Συντροφίας, 1839 Βιβλιοθήκη της Βουλής
Ο ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ ΦΡΑΝΤΖΗΣ (κατά κό- σμον Ανδρόνικος Φρατζής), κληρικός, ιστορικός, πο- λιτικός και αγωνιστής της Επανάστασης του 1821, υπήρξε μέλος της Φιλικής Εταιρείας.
Τον Ιανουάριο του 1821, μαζί με τον επίσκοπο Γερ- μανό, μετέβη από την Κυπαρισσία στη Βοστίτσα (το σημερινό Αίγιο), για να λάβει μέρος στην ομώνυμη μυστική Συνέλευση (26-30 Ιανουαρίου 1821), που πραγματοποιήθηκε στην οικία του πρόκριτου της επαρχίας Ανδρέα Λόντου, παρουσία σημαντικών ιεραρχών και προκρίτων της ευρύτερης περιοχής, όπως, μεταξύ άλλων, ο Παπαφλέσσας, ως εκπρό-
IΙ.1.7
Αναστάσιος Γούδας
Βίοι παράλληλοι των επί της αναγεννήσεως της Ελλάδος διαπρεψάντων ανδρών, τόμ. Α ́ Ο κλήρος
Αθήνα: Εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, 1869
Βιβλιοθήκη της Βουλής
Ο ΗΠΕΙΡΩΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ Αναστά- σιος Γούδας, στον τόμ. Α ́ του εμπνευσμένου από το πλουτάρχειο πρότυπο έργου του Βίοι Παράλληλοι των επί της αναγεννήσεως της Ελλάδος διαπρεψά- ντων ανδρών, αναφέρεται στον σημαίνοντα ρόλο του ελληνορθόδοξου κλήρου κατά την Επανάσταση του 1821, και δη στους ανελέητους βασανισμούς που υπέστησαν οι εκπρόσωποί του «προς εγκαρτέρησιν εις τε την θρησκείαν και εις τον αγώνα» (σελ. λζ ́).
Αναρίθμητοι ιερείς και μοναχοί πήραν μέρος στα πεδία των μαχών, αλλά και υπέστησαν φυλακίσεις, διώξεις, εξορίες ή και θανάτωση. Χαρακτηριστικά παραδείγματα εθνομαρτύρων κληρικών αποτελούν ο Επίσκοπος Σαλώνων (Άμφισσας) Ησαΐας, ο οποίος σκοτώθηκε πολεμώντας στη μάχη της Χαλκωμάτας μαζί με τον αδελφό του, παπα-Γιάννη, καθώς και ο Αθανάσιος Διάκος, που θυσιάστηκε στη μάχη της Αλαμάνας, στις 22 Απριλίου 1821.
σωπος της Ανώτατης Αρχής της Φιλικής Εταιρείας, ο Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος, οι Ανδρέας και Νικόλαος Λόντος, ο Ανδρέας Ζαΐμης κ.ά. Παρά το γεγονός ότι η εισήγηση του Παπαφλέσσα για άμε- ση ένοπλη εξέγερση εναντίον των Τούρκων υπό τη στήριξη της Ρωσίας, με την αιτιολογία ότι υπήρχαν «χρήματα άπειρα» και «στόλος πολύς», αντιμετωπί- στηκε με καχυποψία από τους υπόλοιπους παρευρι- σκόμενους («τα παρά του Γρηγορίου Δικαίου διαφη- μιζόμενα», όπως σχολιάζει στη σελ. 93 ο Φραντζής), ο κύβος για την έκρηξη της Επανάστασης είχε ήδη ριφθεί.
ΣΚΗΝΕΣ ΚΑΙ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ Η έκρηξη της Επανάστασης 169