Page 219 - Αντικρίζοντας την Ελευθερία!
P. 219
ΑΙΘΟΥΣΑ ΤΩΝ ΤΡΟΠΑΙΩΝ
ΙΙ.3.7
Benedetto Civiletti (1846-1899)
Ο Κωνσταντίνος Κανάρης με τον Ιωάννη Θεοφιλόπουλο στο πυρπολικό τους, περ. 1875-78 αγαλματίδιο από μπρούντζο, 27 × 20 × 27 εκ.
επιγραφή: CANARES (κάτω, στη στενή πλευρά)
Συλλογή Μιχάλη και Δήμητρας Βαρκαράκη
ΤΟ ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ τον μπουρλιοτέρη Κωνσταντίνο Κανάρη με τον πηδαλιού- χο του Ιωάννη Θεοφιλόπουλο επάνω στο πυρπολικό τους, ενώ κατευθύνονται για να πυρπολήσουν τον τουρκικό στόλο, τη νύχτα της 6ης προς την 7η Ιουνίου 1822, κοντά στη Χίο. Αποδίδονται με αφηρωισμένη γυμνότητα και με ένταση στα προσωπογραφικά και ανατομικά χαρακτηριστικά τους, λίγο πριν επιχειρή- σουν την επιτυχημένη πυρπόληση.
Ο σημαντικός Ιταλός γλύπτης Benedetto Civiletti (1846-1899) είχε εμπνευστεί φιλλεληνικά έργα από τo λογοτεχνικό έργο του Angelo Brofferio με τίτλο Antica e nuova Grecia, Scene Elleniche (Τορίνο 1844), ενώ πολύ αργότερα, το 1883, συνέθεσε ένα έργο για την τελευταία ώρα του Μεσολογγίου, με τον Χρήστο Καψάλη να ετοιμάζεται να ανατινάξει την πυριτιδαποθήκη.
Την πρωτότυπη σύνθεση με τους πυρπολητές, σε πρόπλασμα, την παρουσίασε το 1873 στη Διεθνή Έκθεση της Βιέννης, καθώς και σε άλλες μεταξύ 1875-78, χαρίζοντάς του διεθνή επιτυχία. Ήδη το 1875, κατά παραγγελία του βασιλιά της Ιταλίας Ουμβέρτου Α ́, η σύνθεση μεταφέρθηκε σε μάρμαρο και τοποθετήθηκε στον Αγγλικό Κήπο της γενέτειρας του καλλιτέχνη, στο Παλέρμο.
Το σύμπλεγμα με τους Έλληνες πυρπολητές θεωρεί- ται από τις πιο επιτυχημένες γλυπτές συνθέσεις της γλυπτικής στο β ́ μισό του 19ου αιώνα, εξ ου και κυ- κλοφόρησε σε διάφορα μεγέθη, υλικά και παραλλα-
γές, ενώ είναι γνωστό και με εναλλακτικές ονομασίες (Ο Κανάρης στη Χίο ή Οι αδερφοί Κανάρη ή Κανάρης και Πιπίνος).
Το ότι μια σκηνή του Ελληνικού Αγώνα από το 1822 εξακολουθεί να εμπνέει την τέχνη του προχωρημένου 19ου αιώνα, καταδεικνύει την δυναμική που είχε το φαινόμενο της φιλελληνικής τέχνης.
ΣΚΗΝΕΣ ΚΑΙ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ Η εδραίωση του Αγώνα 219