Page 285 - Αντικρίζοντας την Ελευθερία!
P. 285
παραδόσεων, φροντίζοντας όμως παράλληλα για την αντιπροσωπευτικότητα των νέων οργάνων της Διοίκησης.
Σε αυτή τη μετάβαση σε μια νέα, μεταξύ άλλων, και διοικητική κανονικότητα, η πρώτη αντανακλαστική αντίδραση των Επαναστατημένων ήταν η καταφυγή σε ήδη δοκιμασμένα πρόσωπα της τοπικής αυτοδιοίκησης επί Τουρκοκρατίας, τους προκρίτους. Αρχικά, σχηματίστηκαν τοπικοί οργανισμοί, οι οποίοι διαδέχονται τον θεσμό των κοινοτήτων, βασικής οργανωτικής δομής επί Τουρκοκρατίας, περιλαμβάνοντας, έστω και ατελώς, αρχές πολιτικής αυτοδιάθεσης και ατομικών ελευθεριών. Τα κατά τόπους αυτά κέντρα εξουσίας (π.χ. στην Πελοπόννησο: Αχαϊκό Διευθυντήριο, Μεσσηνιακή Γερουσία ή Σύγκλητος, Καγκελαρία της Αργολίδος κ.ά.) γρήγορα ενοποιήθηκαν σε περιφερειακούς οργανισμούς (π.χ. Πελοποννησιακή Γερουσία, Οργανισμός Δυτικής Χέρσου Ελλάδος και Νομική Διάταξη της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος-Άρειος Πάγος). Στα νησιά, που προεπαναστατικά απολάμβαναν ένα καθεστώς διευρυμένης κοινοτικής αυτοδιοίκησης, εξακολούθησαν να υφίστανται προϋπάρχουσες μορφές
κοινοτικής οργάνωσης. Εξαίρεση αποτέλεσε η Σάμος, με το τοπικό πολίτευμα που εγκαθίδρυσε ο Λυκούργος Λογοθέτης, και η Κρήτη (Πολίτευμα της Νήσου Κρήτης).
Σταδιακά, στη σκακιέρα της διοίκησης
των δημοσίων υποθέσεων προστίθενται
οι νεοφερμένοι Έλληνες του εξωτερικού, όπως οι Φαναριώτες, οι οποίοι επιχείρησαν να κομίσουν τη δική τους πολιτική σκευή, διεκδικώντας μερίδιο κυριαρχίας. Οι συγκρούσεις μεταξύ των ανταγωνιστικών κοινωνικών ομάδων για τη νομή
της εξουσίας αποτέλεσαν παράγοντα ζυμώσεων, αλλά και αποσταθεροποίησης της προσπάθειας δημιουργίας κρατικών υποδομών.
Σε κάθε περίπτωση, παρά τις όποιες εντάσεις, ο δρόμος που διήνυσαν μέσα
σε εννέα χρόνια οι Έλληνες, από το 1821 μέχρι το 1830, οπότε και ιδρύεται το ανεξάρτητο ελληνικό κράτος, παραμένει εντυπωσιακός. Σε αυτή τη σχεδόν δεκαετία τέθηκαν τα θεμέλια ενός σύγχρονου αστικού κράτους, που έμελλε να είναι το πρώτο στη Βαλκανική Χερσόνησο που θα απέκοπτε την τύχη του από την οθωμανική αυτοκρατορία.
IΙ.7
Η συγκρότηση του Κράτους
Η ΑΦΥΠΝΙΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ Από την αρχαιολατρία στον Φιλελληνισμό 285
