Page 286 - Αντικρίζοντας την Ελευθερία!

ΙΙ.7.Α
Διοίκηση
ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ του πρώτου έτους της Επανάστασης, συγκαλείται η Α ́ Εθνική Συνέλευση της Επιδαύρου (Δεκέμβριος 1821-Ιανουάρι- ος 1822), στην οποία καθορίστηκε το σύστημα διακυβέρνησης που ονομάστηκε Προσωρινή Διοίκησις της Ελλάδος. Υιοθετήθηκε η αρχή της διάκρισης των εξουσιών, που αντιστοιχούσαν η καθεμία σε ένα σώμα, το Βουλευτικόν, το Εκτελεστικόν και το Δικαστικόν. Η νομοθετι- κή λειτουργία ανατέθηκε στα δύο πρώτα, κατά τρόπον ώστε να «ισο- σταθμίζεται» η ισχύς τους μέσω του δικαιώματος της αρνησικυρίας: έτσι, οι αποφάσεις του Βουλευτικού αποκτούσαν ισχύ μόνο μετά την επικύρωσή τους από το Εκτελεστικό, ενώ τα σχέδια νόμων του τελευ- ταίου τίθεντο σε εφαρμογή μετά την ψήφισή τους από το Βουλευτικό. Επιπλέον, το Βουλευτικό, εκλεγμένο σώμα των αντιπροσώπων του Έθνους, μεταξύ άλλων, ενέκρινε τον προϋπολογισμό και ήλεγχε τον γενικό απολογισμό, αλλά και επικύρωνε τις αποφάσεις σχετικά με τη διεξαγωγή πολέμου, την ειρήνευση ή τη σύναψη συνθήκης. Το Εκτε- λεστικό, αποτελούμενο από πέντε μέλη, διόριζε τον Αρχιγραμματέα της Επικρατείας, ο οποίος είχε την ευθύνη των εξωτερικών υποθέσε- ων και των υπολοίπων επτά υπουργών. Επίσης, το Σώμα είχε το δι- καίωμα να συνάπτει δάνεια με υποθήκευση της δημόσιας περιουσίας ή να εκποιεί μέρος αυτής με τη συγκατάθεση του Βουλευτικού. Τέλος, το ανεξάρτητο Δικαστικό ήταν επιφορτισμένο με τη μέριμνα για την οργάνωση του συστήματος των Κριτηρίων (Δικαστηρίων).
Η ίδια διοικητική δομή διατηρήθηκε και κατά τη Β ́ Εθνική Συνέλευ- ση, με περαιτέρω ενίσχυση του Βουλευτικού. Μία από τις σημαντι- κότερες αποφάσεις της Β ́ Εθνοσυνέλευσης ήταν η κατάργηση των τοπικών γερουσιών, η ύπαρξη των οποίων είχε δημιουργήσει σωρεία προβλημάτων κατά το προηγούμενο έτος: «επειδή αναδείχθη επιβλα- βής αυτών η ύπαρξις, δι’ όσα μεγάλα επιφέρει εμπόδια εις την πρόο- δον της δημοσίου οικονομίας, ομογνωμόνως εξέδωκεν η Συνέλευσις περί καταλύσεως αυτών ψήφισμα». Επιπλέον, δωδεκαμελής επιτροπή ανέλαβε την κατάτμηση της ελληνικής επικράτειας σε επαρχίες, ενώ αποφασίστηκε και η μεταφορά της πρωτεύουσας των επαναστατών από την Κόρινθο στην Τριπολιτσά.
Η Γ ́ Εθνική Συνέλευση διεξήχθη σε συνθήκες διαφορετικές από τις προηγούμενες, καθώς είχαν μεσολαβήσει οι εμφύλιες διενέξεις και η καταστροφική δράση του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο. Μετά από συ- νεχείς αναβολές, συγκλήθηκε στην Τροιζήνα στα τέλη Mαρτίου 1827, αποφασίζοντας τη δημιουργία μονομελούς διοικητικού οργάνου, που θα προΐστατο της εκτελεστικής εξουσίας, θεσπίζοντας έτσι το αξίω- μα του Κυβερνήτη. Ο Ιωάννης Καποδίστριας, μετά την έλευσή του, πέτυχε την αναστολή του Συντάγματος της Τροιζήνας και ίδρυσε το Πανελλήνιο, που είχε συμβουλευτικό χαρακτήρα.
Τέλος, η Δ’ Εθνοσυνέλευση (Άργος, 11 Ιουλίου-6 Αυγούστου 1829) επικύρωσε τις εξουσίες που συγκεντρώθηκαν στο πρόσωπο του Κυ- βερνήτη. Αντί του Πανελληνίου, συστήθηκε η ολιγομελέστερη Γερου- σία, επίσης χωρίς αποφασιστικές αρμοδιότητες.
286 ΑΝΤΙΚΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ!
ΙΙ.7.A.1
Ανεξάρτητος Εφημερίς της Ελλάδος, αρ. 34, σελ. 1 (24 Απριλίου 1828)
Ο Κυβερνήτης της Ελλάδος προς το Πανελλήνιον για την ανάγκη διοικητικών μεταρρυθμίσεων
Βιβλιοθήκη της Βουλής
ΔΗΜΟΣΙΕΥΕΤΑΙ Η ΠΡΑΞΗ 1324 της Κυβερνήσε- ως, στην οποία γίνεται λόγος για τη διοικητική αναδιοργάνωση και ευταξία ως αναγκαίες συνθήκες για την εύρυθμη λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών. Σε αντίθετη περίπτωση, σχολιάζει ο Κυβερ- νήτης, νομιμοποιείται η βραδύτητα, η αταξία, η σύγχυση και ίσως ακόμη και οι καταχρήσεις. Τονίζει τα προβλήματα στη διαχείριση των χρημάτων του αγγλικού δανείου, αλλά και των εθνικών κτη- μάτων και προτείνει τη συγκρότηση Επιτροπής για τη διοικητική αναδιάρθρωση του Πανελληνίου και τον προσδιορισμό των αρμο- διοτήτων των διαφόρων τμημάτων του.
Η προσπάθεια διοικητικής ανασυγκρότησης, την οποία αναφέρει ο Κυβερνήτης, είχε αρχίσει ήδη από το 1821, όπως θα καταδειχθεί από τα παρατιθέμενα έγγραφα, τα οποία τεκμηριώνουν τη ρυθμι- στική αρμοδιότητα της Διοίκησης σε διαφόρους τομείς της καθη- μερινότητας των επαναστατημένων Ελλήνων.