Αντικρίζοντας την Ελευθερία!

Page 125 - Αντικρίζοντας την Ελευθερία!

P. 125

Η εμπλοκή των ευρωπαϊκών αυτών δυνάμεων δεν ήρθε από το πουθενά. Είναι τέκνο του λεγόμενου Ανατολικού Ζητήματος που σχετιζόταν με την ανατροπή των ισορροπιών που επέφερε η συνεχής ισχυροποίηση της Ρωσίας και οι ανησυχίες που η ανατροπή αυτή επί μακρόν προκαλούσε στις άλ- λες ευρωπαϊκές δυνάμεις, δεδομένης και της συνεχούς απίσχνασης της δύναμης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. ’Ηταν, επίσης τέκνο ενός μεγάλου, πρωτόγνωρου διεθνούς φαινομένου, εκείνου του Φιλελληνισμού.
Το σημαντικό και πολυεπίπεδο κίνημα του Φιλελληνισμού είχε τη βάση του στο γεγονός ότι οι δυτι- κοευρωπαϊκοί λαοί, από την περίοδο της Αναγέννησης ακόμα, θεωρούσαν τον εαυτό τους πνευματικά παιδιά του αρχαίου ρωμαϊκού και του ελληνικού πολιτισμού τον οποίον θαύμαζαν και διδασκόταν προκειμένου να εμπνέονται και να δρουν στη βάση των αρχών του. Η επανάσταση των Ελλήνων, των απογόνων αυτών των σπουδαίων προγόνων, άγγιζε την ψυχή τους και την αισθάνονταν δική τους ευχόμενοι την επιτυχία της. Καθώς οι κυβερνήσεις τους, μετά το τέλος των Ναπολεοντείων πολέμων το 1815, ήταν εχθρικές προς κάθε αναταραχή και ανατροπή στη δοκιμασθείσα ήπειρο, εκείνοι συνέ- στησαν Επιτροπές (κομιτάτα) συμπαράστασης προς τους Έλληνες οι οποίες είχαν, ανάμεσα σε άλλα, στόχο την αλλαγή της πολιτικής της χώρας τους υπέρ των Ελλήνων. Μέλη των κομιτάτων αυτών ήταν, κατά κύριο λόγο, άτομα υψηλής μορφώσεως, άρα και υψηλής κοινωνικής θέσεως, άνδρες αλλά και γυναίκες, χωρίς αυτό να αποκλείει τις περιπτώσεις χωρών -όπως ήταν πχ. η Ελβετία ή τα διάφορα γερμανικά κράτη- όπου το Φιλελληνικό κίνημα απέκτησε οπαδούς και ανάμεσα στις κατώτερες και όχι τόσο μορφωμένες λαϊκές τάξεις. Η Ελβετία και η Γερμανία αναδείχθηκαν σε πρωταθλήτριες του Φι- λελληνισμού, ωστόσο τα κομιτάτα που, εκ των πραγμάτων, έπαιξαν τον καιριότερο ρόλο ήταν εκείνα των Παρισίων και του Λονδίνου μια και βρίσκονταν στην καρδιά της πολιτικής δύναμης της Ευρώπης και μπορούσαν να επηρεάζουν τις συνολικές εξελίξεις.
Ως κύριο έργο τους τα φιλελληνικά κομιτάτα Ευρώπης και Αμερικής έθεσαν: τη συγκέντρωση χρημά- των, ιματισμού, φαρμάκων υπέρ των Ελλήνων. τη δημοσίευση άρθρων υποστηρικτικών προς στους Έλληνες. την απάντηση, δια του τύπου, σε άρθρα και πολιτικές εχθρικές κατά του αγώνα των Ελλήνων. τη διευκόλυνση της μετάβασης προς τις επαναστατημένες περιοχές ενόπλων που δήλωναν ενδιαφέ- ρον να βοηθήσουν στα πεδία των μαχών τους Έλληνες. Υπολογίζεται ότι, από τους ενόπλους αυτούς, συνολικά έφθασαν στα πεδία του πολέμου περί τα 1200 άτομα, το ένα τρίτο των οποίων έχασε τη ζωή του είτε σε μάχες είτε από ασθένειες -οι περισσότεροι Γερμανοί μια και, ούτως ή άλλως, αναλογικά οι Γερμανοί έδειξαν, ως λαός, τη μεγαλύτερη ετοιμότητα να συμπαρασταθούν αταλάντευτα στους ‘Ελλη- νες κατά τη δύσκολη περίοδο της αναγέννησής τους. Εκτός από Γερμανούς, στο πλευρό των Ελλήνων βρέθηκαν και Γάλλοι, Άγγλοι, Ιταλοί, Ελβετοί, Πορτογάλοι, Ισπανοί, Ούγγροι, Πολωνοί, Δανοί, Σουηδοί πολεμιστές -ακόμη και 16, συνολικά, Αμερικανοί, παρόλη την τεράστια χιλιομετρική απόσταση και τον Ατλαντικό ωκεανό που χώριζε τις δύο περιοχές.
Οι ευρωπαίοι και αμερικανοί αυτοί ένοπλοι ήρθαν, κατά κανόνα, με καλές προθέσεις, ωστόσο, οι πε- ρισσότεροι εξ αυτών απογοητεύθηκαν οικτρά από όσα είδαν, με αποτέλεσμα, κάποιοι εξ αυτών, όχι μόνον να εγκαταλείψουν τις επαναστατημένες περιοχές αλλά και, επιστρέφοντας στην πατρίδα τους, να συγγράψουν άρθρα και πονήματα εναντίον των Ελλήνων. Στα πονήματά τους αυτά περιέγραφαν τους Έλληνες ως ιδιοτελείς, ληστρικούς, θρασύδειλους, ωμούς, αιμοδιψείς, παραδόπιστους, αναξιόπι- στους, διπρόσωπους που, επιπλέον, πολεμούσαν, με πρωτόγονο -γι’ αυτούς- τρόπο, με κλεφτοπόλεμο, αντί με τον τακτικό τρόπο με τον οποίο ήταν συνηθισμένοι να πολεμούν οι ίδιοι.
Το τελευταίο σημείο είναι ιδιαίτερης σημασίας μια και, πράγματι, η Ελληνική Επανάσταση πορεύθηκε, μέχρι τέλους, με μικρές ομάδες ενόπλων, με ένοπλα μπουλούκια υπό την αρχηγία ενός οπλαρχηγού ο οποίος και συγκρατούσε τους ενόπλους στο μπουλούκι του παρέχοντάς τους μισθό και λάφυρα. Το γεγονός αυτό υπήρξε απόρροια του ότι, λόγω και της λυσσαλέας αντίδρασης των δεκάδων τοπικών
1821-1830: Η επίπονη πορεία μιας Επανάστασης 125

123 124 125 126 127