Page 21 - Αντικρίζοντας την Ελευθερία!
P. 21
στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου – τους ευχα- ριστούμε από καρδιάς για την επιστημονική τους καθοδήγηση.
Αρχικά, κρίθηκε σκόπιμη η συμπερίληψη ενότητας-προπομπού στο Περιστύλιο, στο ισόγειο του Μεγάρου της Βουλής. Πρόκειται για τον ανοικτό χώρο έξωθεν της Αίθουσας Ολομέλειας του Κοινοβουλίου, που έχει αξιοποιηθεί για εκθέσεις ιστορικού περιεχομένου και παλαιότερα, αλλά ιδίως από το 2014 και εξής συστηματικά. Η φιλοξενούμενη στο Περιστύλιο έκθεση εισάγει ομαλά στην κυρίως έκθεση της Αίθουσας Τροπαίων και Υπασπιστών, σκιαγραφώντας το ιστορικο-πολιτισμικό, πνευματικό και ευρύτερα ιδεολογικό πλαίσιο εντός του οποίου ξεσπά η Ελληνική Επανάσταση, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την προσφορά δύο διαφοροποιημένων ομάδων που συνέβαλαν καίρια στην ευόδωση των στόχων της Επανάστασης: τους ξένους αρχαιολάτρες, που, μέσω των καταγραφών τους σε εικαστικά έργα τέχνης και εκδόσεις, γνωστοποιούν στη δυτική Ευρώπη το αίτημα των Νεοελλήνων για ελευθερία και προετοιμάζουν το κίνημα του Φιλελληνισμού (ενότητα Ι.1 Από την Αρχαιολατρία στον Φιλελληνισμό), και τους Έλληνες λο- γίους-κοινωνούς του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, που με τη διδασκαλία τους διαδίδουν στον υπόδουλο ελληνισμό μηνύματα εθνεγερτικά, συμβάλλοντας την πατριωτική συνειδητοποίηση των Ελλήνων (ενότη- τα Ι.2 Από τον Διαφωτισμό στον Πατριωτισμό). Πρόκειται για την «Αφύπνιση του Ελληνισμού» (Ι) κατά την προεπαναστατική περίοδο (1770-1820), η οποία αποσκοπεί στο να εισαγάγει τον θεατή νοηματικά στο συνολικό θέμα της ελληνικής Παλιγγενεσίας, από τη ζύμωσή της ήδη κατά τoν 18ο αιώνα μέχρι και την προοδευτική κορύφωσή της, πλησιάζοντας προς το 1821.
Η αφήγηση των διαδικασιών προπαρασκευής συνεχίζεται και στον πρώτο όροφο, στην ενότητα «Πρε- λούδιο: Η προετοιμασία του Αγώνα», όπου γίνεται αναφορά στη δράση της Φιλικής Εταιρείας. Επίσης, λίγο πριν από την είσοδό του στην κυρίως Έκθεση, ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να επισκοπήσει επιλεγ- μένα γεγονότα της Επανάστασης μέσα από χαρτογραφικό χρονολόγιο, το οποίο του προσφέρει ένταξη στον χώρο και τον χρόνο των γεγονότων που θα αντικρίσει στη συνέχεια της Έκθεσης.
Συνολικά η Αίθουσα Τροπαίων και Υπασπιστών αποτελεί το καθαυτό μέρος της Έκθεσης, εξιστορώντας «Αποτυπώματα της Παλιγγενεσίας».
Η φιλοξενούμενη στη μεγαλοπρεπή Αίθουσα Τροπαίων κυρίως έκθεση διαμορφώθηκε σε «Σκηνές και μορφές της Ελευθερίας» (ΙΙ) και επιμερίστηκε σε 6 υποενότητες: η πρώτη μεγάλη ενότητα παρακολουθεί την έκρηξη της Επανάστασης κατά τους πρώτους μήνες του 1821 (Ιανουάριος – Απρίλιος), σε πολλα- πλά σημεία του ελλαδικού χώρου, αλλά και εκτός αυτής, στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες (ενότητα ΙΙ.1Η έκρηξη της Επανάστασης). Στη συνέχεια, με αφετηρία την πρώτη Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου (21 Δε- κεμβρίου 1821 – 16 Ιανουαρίου 1822), ως πρώτη θεσμική συγκρότηση της επαναστατημένης Ελλάδας, παρουσιάζονται τα συνταγματικά κείμενα των Εθνοσυνελεύσεων της επαναστατικής περιόδου (ενότητα ΙΙ.2 Εθνοσυνελεύσεις και Συντάγματα). Η τρίτη ενότητα παρακολουθεί τις εξελίξεις κατά τα έτη 1822 και 1823, οπότε εδραιώνεται ο Αγώνας στην κεντρική και νότια Ελλάδα, ενώ συγχρόνως εκδηλώνεται έξω- θεν ενδιαφέρον για τα τεκταινόμενα στον επαναστατημένο ελλαδικό χώρο (ενότητα ΙΙ.3 Η εδραίωση του Αγώνα). Κατόπιν, ακολουθούν οι έντονες αναταράξεις, με τους εμφυλίους πολέμους που θα κορυφω- θούν το 1826 με την εισβολή του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο και την ηρωική πτώση του Μεσολογγίου (ενότητα ΙΙ.4 Κρίσιμες καμπές). Η πέμπτη ενότητα εξετάζει τις διπλωματικές παρεμβάσεις των ξένων δυ- νάμεων, ιδίως το 1827, με κομβικές εξελίξεις τη Συνθήκη του Λονδίνου (6 Ιουλίου) και την αποφασιστική ναυμαχία του Ναυαρίνου (20 Οκτωβρίου), ορόσημο για τη θετική έκβαση της Επανάστασης (ενότητα ΙΙ. 5 Διπλωματικές παρεμβάσεις). Η τελευταία εκθεσιακή ενότητα εστιάζει στην απελευθέρωση της Ελλάδας, με την ίδρυση του Πανελληνίου από τον πρώτο κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, το 1828, και αργότερα με την έλευση του Όθωνα, το 1833, ως πρώτου βασιλιά των Ελλήνων (ενότητα ΙΙ. 6 Η απελευθέρωση). Επιπλέον αυτών των βασικών έξι ενοτήτων σε συνάρτηση με τη Ζωφόρο, στην ίδια Αίθουσα Τροπαίων παρουσιάζονται δύο μεγάλες θεματικές ενότητες, μία για τη σύσταση του ελληνικού κράτους, σε επίπεδο
Αντικρίζοντας την Ελευθερία μέσα από μοναδικά εκθέματα της Βουλής των Ελλήνων 21