Page 44 - Αντικρίζοντας την Ελευθερία!

44 ΑΝΤΙΚΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ!
I.1.3
[Jean-Jacques Barthélemy]
Voyage du jeune Anacharsis en Grèce, dans le milieu du quatrième siècle avant l’ère vulgaire,
Seconde édition. Tome sixième.
A Paris, Chez De Bure l’aîné, Libraire de Monsieur Frère du Roi, de la Bibliothèque du Roi, et de l’Académie Royale des Inscriptions, hôtel Ferrand, rue Serpente, n.o 6. M. DCC. LXXXIX. Avec approbation, et privilege du Roi. Βιβλιοθήκη της Βουλής
Ο ΓΑΛΛΟΣ ΑΒΒΑΣ Jean-Jacques Barthélemy (1716-1795) εξέδωσε το 1788 ένα μακροσκελές (πολύτομο) ιστορικό μυθιστόρημα, με πρωταγωνιστή τον νεαρό Σκύθη Ανάχαρση να ταξιδεύει στην Ελλάδα το 363-337 π.Χ., για εκπαιδευτικούς λόγους – κατ’ αντιστοιχία δηλαδή με τους περιηγητές του Grand Tour στην Ελλάδα την εποχή του συγγραφέα. Πρόκει- ται επομένως για ένα φανταστικό περιηγητικό έργο εποχής. Άλλωστε, ο συγγραφέας του δεν επισκέφθη- κε ποτέ ο ίδιος την Ελλάδα – εμπνεύστηκε το έργο του για αυτήν στην Ιταλία –, αλλά αποτελεί ενδεικτική περίπτωση «ταξιδιώτη της πολυθρόνας», ο οποίος βασιζόμενος στην ευρυμάθειά του, όντας κορυφαίος αρχαιογνώστης και ελληνιστής της εποχής του, ανα- πλάθει εναργώς και παραστατικά τον (αρχαίο) ελλη- νικό κόσμο.
Η ειδυλλιακή και εξιδανικευμένη εικόνα, κυριολεκτι- κά και μεταφορικά, της κλασικής Ελλάδας που προ- σφέρει στο αναγνωστικό κοινό του είναι απότοκο και συνάμα άκρον άωτον της αρχαιολατρίας και του Δια- φωτισμού στον προχωρημένο 18ο αιώνα. Με τη σει- ρά του, μάλιστα, ενδυνάμωσε την τάση «ελληνομανί-
ας» – εντός του γενικότερου Νεοκλασικισμού – που είχε κυριεύσει το Παρίσι και τη Γαλλία από το 1760 κι έπειτα, καθιερώνοντας στις τέχνες και γενικότερα στην αισθητική το «ελληνικό γούστο» (goût grec ή gout à la grecque).
Η επιτυχία του οδήγησε σε πολλαπλές επανεκδόσεις και μεταφράσεις μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα, ενώ μεταφράστηκε και στα ελληνικά μερικώς, από την ομάδα του Ρήγα Φεραίου και του Χρυσοβέργη Κου- ροπαλάτη. Επιπλέον, κατ’ επίδραση του «Ανάχαρση» γράφηκαν παρόμοια έργα (roman grecs), με πιο αντι- προσωπευτικό τα «Ταξίδια του Αντήνορα» (1797) του Étienne-François de Lantier.
Τη χρονιά που κυκλοφόρησε η παρούσα δεύτερη έκδοση (1789) του «Ανάχαρση», και ακριβώς χάρη σε αυτόν, ο Barthélemy εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας.
Στην εκδοτική επιτυχία συνέβαλε καθοριστικά ο ξεχωριστός «άτλαντας», το εικονογραφικό δηλαδή συμπλήρωμα από τον Γάλλο ιστορικό γεωγράφο και χαρτογράφο Jean-Denis Barbié du Bocage [αρ. κατ. III.8.A.2].