Page 31 - Αντικρίζοντας την Ελευθερία!
P. 31
Από μια άλλη προσέγγιση, ο Κερκυραίος με σπουδές στη Ρώμη Νικόλαος Σοφιανός (1500-1551), απο- τυπώνει την Ελλάδα το 1540, σε μεγάλο τετράφυλλο χάρτη, με τίτλο «Totius Graeciae Descriptio»6, που συνοδεύθηκε από επεξηγηματική μελέτη του ελληνιστή Nicolaus Gerbel. Η «Ελλάδα του Σοφιανού» γνώρισε μεγάλη επιτυχία, με πολλαπλές επανεκδόσεις, και καθιερώθηκε ως το βασικό χαρτογραφικό πρότυπο του ελληνικού χώρου μέχρι και τον 18o αιώνα7, ιδίως μάλιστα μετά τη δημοσίευσή του στο «Πάρεργον» του ιστορικού άτλαντα του Abraham Ortelius το 15798. Ο Σοφιανός αποδύεται σε μια αρ- χαιογνωστική εργασία, προσπαθώντας να κατοχυρώσει την ελληνικότητα της ευρύτερες νότιας Βαλκα- νικής, βάσει τοπωνυμίων που αντλεί από την αρχαιοελληνική πραγματεία. Κατά τούτο, προκαταλαμβάνει την ανάλογη – πιο ολοκληρωμένη βέβαια – εργασία του Ρήγα Φεραίου [αρ. κατ. I.2.21].
Σε κάθε περίπτωση, η Αρχαιότητα είναι ο μεγάλος στυλοβάτης της πολιτισμικής συνέχειας του νεώτερου Ελληνισμού. Σε αναζήτηση συγκεκριμένα των υλικών μνημείων της – επιπλέον των γραπτών – θα έρ- θουν στην Ελλάδα οι πρώτοι αρχαιολάτρες, που θα διαμορφώσουν τον πρώιμο Φιλελληνισμό.
6. Tolias 2001, Tolias 2006, Τόλιας 2008, 87-93.
7. Βλ. ενδεικτικά Λαγογιάννη-Γεωργακαρά- κου - Κουτσογιάννης 2017, 140-141 αρ. 58.
8. Πρόκειται για το Parergon, sive veteris geographiae aliquot tabulae (Αμβέρσα, Christopher Plantin, 1579), έκδοση συμπληρωματική του μεγάλου έργου του Abraham Ortelius «Θέατρο της γήινης σφαίρας» (Theatrum Orbis Terrarum, Αμβέρσα 1570). Βλ. Τόλιας 2008, 309- 317, και Λαγογιάννη-Γεωργακαράκου - Κουτσογιάννης 2017, 124-125 αρ. 49.
Η Ελλάδα του Σοφιανού
χάρτης δημοσιευμένος στο έργο του Abraham Ortelius, Parergon, Αμβέρσα 1579
Βιβλιοθήκη της Βουλής
Η Αρχαιολατρία ως πρώιμος Φιλελληνισμός 31